عمليات تكميل مقدماتي پارچه‌هاي پنبه‌اي و مخلوط پنبه- پلي‌استر

این متن شامل 106 صفحه می باشد 

منظور از عمليات تكميل مقدماتي، عملياتي است كه كالاي خام را براي رنگرزي و چاپ و يا عرضه به صورت سفيد آماده مي‌سازد. اين عمليات ممكن است با توجه به كاربرد و خواص مطلوب در مراحل مختلف توليد مثل: الياف باز، فتيله، نخ و پارچه انجام گيرد.

در مقابل اين عمليات، تكميل مكانيكي و يا تكميل عالي قرار دارد كه عملياتي است كه جهت بخشيدن بعضي از خواص مثل افزايش خاصيت ايزولاسيون گرمايي، ضد چروك، ضدآب و غيره به كالاي سفيد و يا رنگي مي‌باشد كه ممكن است به صورت شيميايي و يا مكانيكي انجام شود. در حالت كلي واژه تكميل شامل مقدمات، تكميل مكانيكي و تكميل عالي است.

انجام عمليات تكميل مقدماتي يكنواخت، تضمين كننده گرفتن نتيجه يكنواخت در عمليات رنگرزي و چاپ مي‌باشد. از اين رو از نقطه نظر كالا، انجام يكنواخت و موثر اين عمليات اهميت فراواني را دارا مي‌باشد.

به علت بالا بودن مصرف پارچه‌هاي پنبه‌اي و به ويژه مخلوط پنبه- پلي‌استر، مقدمات آنها مورد توجه بوده و از آنجائيكه اين نوع پارچه‌ها به علت كاربرد خود نمي‌توانند قيمت چندان بالايي داشته باشند نكات زير كمك زيادي به پائين‌ آوردن هزينه تكميلي آنها نموده است:

1- مداوم كردن عمليات

2- انجام عمليات مختلف در يك مرحله

3- استفاده از روشهايي كه انجام عمليات را بدون استفاده از انرژي گرمايي ممكن مي‌سازد و هزينه كل را با صرفه‌جويي در مصرف گرما پائين مي‌آورد.

پارچه‌هاي پنبه‌اي و مخلوط پنبه- الياف مصنوعي نسبت به پارچه‌هاي ديگر به مراحل مقدماتي بيشتري احتياج دارد و پارچه بايستي پس از اتمام مراحل مقدمات، از خواص زير برخوردار باشد:

1- درجه بالا و يكنواخت خوب رنگينه بر اثر تورم زياد و يكنواخت

2- عدم وجود مواد ناخالصي همراه پنبه

3- عدم كاهش درجه پلي مريزاسيون پنبه بر اثر عمليات تكميل

4- درجه سفيدي كافي براي كسب رنگهاي روشن

5- رطوبت يكنواخت.

تمام پارچه‌هاي نساجي پس از خروج از سالن بافندگي كم و بيش داراي مقاديري ناخالصي و عيوب مي‌باشند لذا لازم است بمنظور آماده كردن پارچه براي عمليات تكميل اصلي آنرا تحت عمليات مقدمات تكميل قرار داد در غير اين صورت امكان برطرف كردن آنها ضمن و يا پس از عمليات تكميلي براحتي ميسر نخواهد بود.

ناخالصيها و عيوب موجود در روي پارچه‌هاي خام را مي‌توان در سه گروه بيان كرد.

1- ناخالصيهاي مواد اوليه مانند خار و خاشاك- رنگ- الياف خشن و ضخيم Kemp

2- عيوب ريسندگي: مانند گره‌ها و پيوندهاي نامناسب در نقاط نازك و كلفت نخ و همچنين لكه‌هاي حاصل از روغن‌هايي كه براي روغنكاري ماشين‌آلات مصرف شده است.

3- عيوب بافندگي: مانند پاره‌گيهاي نخهاي تار و پود- اشتباه در شانه و سايه‌دار شدن طولي پارچه- اشتباه در تراكم پود و ياكو بيده شدن پود و سايه دار شدن عرضي پارچه- اشتباه در چله كشي- اشتباه در پودگذاري و همچنين اثر روغنهاي ماشين‌آلات بافندگي در پارچه.

عوامل موثر در عمليات تكميل:

براي به دست آوردن يك تكميل مناسب در روي پارچه بايد عوامل موثر در عمليات تكميل را در نظر گرفت اين عوامل عبارتند از:

1- نوع و جنس الياف بكار رفته در پارچه و حالت و ترتيب قرار گرفتن آنها در پارچه

2- خواص فيزيكي پارچه، مانند قدرت تورم آن در آب به طوري كه هر گاه پارچه در حالت خشك يا مرطوب و يا در حرارت بالا و يا پائين و يا تحت تاثير فشار و يا اصطكاك قرار گيرد حالت تكميل شده آن متفاوت بوده و چگونگي اين تغييرات بستگي به شرايط عمليات خواهد داشت.

3- قدرت جذب و تركيب با مواد شيميايي و پايداري فعل و انفعالات شيميايي حاصل

4- حساسيت الياف پارچه به مواد تكميل و يا شيميايي و يا روشهاي بكار رفته شده و شرايط عمليات تكميل مانند رطوبت، حرارت، فشار، زمان و PH محيط.